Ditari i Rezistencës / Dita 21 e kiametit

Kurorë-mbreti, kurorë-frika dhe kurorë-reklama

botuar më 2 prill 2020 në DITA dhe Politiko.al 

Kurorë-frika
Një nga shqetësimet më të mëdha që po artikulohet sot në botën e lirë është fakti që frika nga kurorë-virusi po ngre nevojën e marrjes së masave të paprecendenta, dhe në këtë rast, liderë populistë po përfitojnë për të përqendruar edhe më shumë pushtete në duart e tyre. Një prej tyre është Viktor Orban, në zemër të Europës që po e përdor situatën për të ndërtuar përfundimisht një mbretëri ku ai është mbreti i padiskutueshëm.
Në Parlament Partia e tij Fidesz ka shumicë absolute dhe merr vendime anti-kushtetuese. Orban mund të qeverisë tashmë vetëm me dekrete që nuk ka kush i konteston; ai mund të fusë në burg gazetarët që AI konsideron se përhapin lajme “të rreme”; informacion “i vërtetë” është vetëm ai që vjen nga Qeveria. Mediat dhe analistët pro tij janë mëse dakort që kjo të ndodhë.
Kjo situatë, është pa afat. Nëse shtete si Britania apo Franca masat që kanë marrë i kanë me afat (2 muaj në Francë) në Hungari ato mund të zgjasin përjetësisht.
Këtu mund të ngremë 3 pyetje: Me çfarë ju ngjasojnë metodat e Orban-it? A po qeveris “byrazeri” në Ankara akoma me ligjin e gjendjes së jashtëzakonëshme pas grushtit të shtetit të para 4 viteve? Dhe, a ka përfunduar “gjendja e emergjencës” e shpallur për tërmetin e Nëntorit nga qeveria në Tiranë?

 Shqipëria mes tërmetit e Covid-it
Mënyra më e mirë për të mbajtur një popull nën zgjedhë është frika. Ne e kemi provuar për 45 vjet, por kjo nuk do të thotë që kemi imunitet.
Frika nga kurorë-virusi është thelbësore dhe unë kam parë me trishtim që ka shumë njerëz, të gatshëm për të “tregëtuar” frikën nga vdekja me heqjen e lirisë. I kuptoj, por, gjëja që frika nuk i le të kuptojnë është që heqja e lirive nuk garanton mbrojtje më të mirë ndaj virusit.
Kjo frikë po pasurohet me “lajme” si ato me “polici spanjolle” që rreh protestuesit, apo me video që qarkullojnë me gjoja tanke në mes të New York-ut, video që nuk kanë asnjë vërtetësi. Ata që e kanë lexuar këto ditë NY Times dhe The Guardian e dinë që edhe kur flitet për “futje të ushtrisë” bëhet fjalë ose për angazhim të spitaleve/mjekëve ushtarakë ose për ndërhyrje humanitare (si në Itali ku ushtria po transporton të vdekurit). Jo për show dhune si diagaçët në bulevardin Dëshmorët e Kombit.
Me fjalë të tjera, këto lloj lajmesh, për tanke në Londër apo në NY, qarkullojnë vetëm në hapësirën virtuale shqiptare.
Frika e kombinuar me PR (që në rastin e fushatave të z.Rama do quheshin shqip: vetëreklamë) mund t’i japë një lideri autokrat edhe më shumë pushtet nga sa aktualisht ka. Pak ditë më parë qeveria shqiptare mori kompetenca që janë shqetësuese: të drejtën për të tu futur në shtëpi pa urdhër gjykate, për të të marrë pronën e për të të ndaluar protestën nëse të heqin paligjshmërisht nga puna (grevat).
Por, arsyeja pse po e risjell “frikën” si argument është një tjetër: Ka një ide që vetëm 5% e popullsisë është e vetëdijshme për batakun ekonomik e politik, për humbjen e lirive civile e të pronës publike, për një shtet që tashmë qeveriset me Ajfon e Uatsap, për një realitet të manipuluar thellësisht nga propaganda dhe me liri shprehjeje të cunguar, por z. Rama mund të qeverisë lirisht përjetësisht falë manipulimit të 95%-shit tjetër.
Ky, është një debat i rëndësishëm.

Kurorë-reklama
Të tërë e mbajmë mend “gjetjen e Ramës” që të shfaqej në protestën e solidarizimit me viktimat e Charlie Hebdo-së në Paris, ku tërhoqi me vete si dekor dhe përfaqësues fetarë. Një nga gjetjet më të mira të tij publicitare.
Por, i njëjti person që protestonte kundër dhunës ndaj medias në Francë ka disa vjet që është një nga armiqtë më të mëdhenj të medias, që e ka tejkaluar në nivel Orbanin, Vuçiçin dhe despotët e tjerë të lindjes pas-sovjetike.
Kam patur rastin që të verifikoj nga afër dhe përimtësisht strategjinë denigruese, shpifëse, gënjeshtare, keqinformuese e manipuluese të tij në rastin e ligjit të medias, të përforcuar nga një fushatë e gjërë PR-i dhe një lumë oborrtarësh. Mosmiratimi i atij ligji  është prapë një nga kushtet për hapjen e negociatave.
Brenda vetë partisë së tij, njoh njerëz që bien dakort që ai për PR (shqip: vetëreklamë) është “më i miri” dhe po të njëjtët njerëz e pranojnë që ai ka një problem “të vogël”: nuk di të bëjë shtet.
Por, PR-i i Ramës në krahasim me “3 lapsat” tani ka shkuar në citime imamësh (që dalin të jenë terroristë), në fjali të tipit “thuajini zotit faleminderit që më keni” dhe deri tek qeshakja si skenografia e veshjes së 30 mjekëve me maska pune që në Rinas.
Ka vërtet një frikë që z. Rama po e karikon frikën dhe masat pasuese për Covid-in (ku nuk ka asnjë meritë personale, për sa kohë janë masa standart të kërkuara nga OBSH) për të ndërtuar në fushatë politike që ngulit idenë se ai është “babai i kombit” dhe pa të, ne jemi të mbaruar.
Përdorimi i skajshëm i termave si “jemi në luftë” tenton të ndërtojë nga ana tjetër imazhin e prijësit trim dhe luftëtar në raport me terrorin që ngjallin po këta terma në publik. Në fakt, ne nuk jemi në luftë, dhe armiku i vërtetë është shkatërrimi i sistemit shëndetësor publik dhe mungesa e personelit dhe mjeteve, në veçanti ventilatorëve.
Kjo fushatë është e orientuar për atë që do të ndodhë pas Covid-it.

Kurorë-mbreti
Në një analizë në DITA, z. Genc Burimi argumenton që intensiteti i propagandës sot po ndërton justifikimin për nesër që të mos kemi gojë t’i kërkojmë llogari për ekonominë e rrënuar kurorë-mbretit dhe kurorë-babait që na mbrojti nga rreziku i kurorë-virusit.
Kur e gjitha të ketë mbaruar, do shihet çfarë ka mbetur nga një ekonomi e shpërdoruar prej vitesh e nga një shtet kartoni.
E vërteta duhet bërtitur fort. Që kur të dalim nga kjo situatë, thellimi i varfërisë dhe tirania të mos shndërrohen në një makth tjetër akoma më të gjatë; që kur Shqipëria të dalë lakuriq ashtu siç është, ekonomikisht e dreqosur – të mos jetë edhe e zhveshur krejt nga liritë e saj politike dhe civile.
Detyra e atij 5%-shi që nuk po e manipulojnë dot është të vazhdojë të flasë, të argumentojë e të mbajë gjallë të vërtetën tjetër, atë që tiranët duan ta zhdukin me propagandë e ta mbysin me frikë.
Kjo përpjekje për lirinë nuk ka përballë vetëm propagandën, oborrtarët e lakejtë e përhershëm të pushteteve dje dhe sot. Ka edhe reagimin e një publiku të terrorizuar, një pjesë e të cilit linçon në emër të frikës këdo që ngre pikëpyetjet për lirinë
Nëse sot z. Rama për propagandë citon Anwar al-Awlaki-n, unë preferoj Nolin: “Se pas vdekjes ndriti jeta, dhe kudo gjëmon trumbeta…”
Asaj trumbete duhet t’i biem që tani, në mënyrë të vazhdueshme e sado pak të jemi.